سد احیا کننده
بسمه تعالی
براساس منابع و مراجع موجود مزایای متنوعی را همچون تأمین آب کشاورزی، شرب وکنترل سیلاب، پرورش ماهی در مخزن،توسعه مناطق تفریحی و توریستی، تغذیه سفرههای آب زیرزمینی میتوان برای سدها برشمرد که در اینجا به آنها اشاره میشود:
تأمین آب: شاید بتوان عمده ترین هدف از تأسیس یک سد را تأمین آب برای مصارف بخشهای مختلف عنوان کرد. با توجه به اینکه میزان آب عبوری از یک رودخانه در مواقع مختلف سال متفاوت است، یک سد می تواند با ذخیره آب در مواقع پرآبی، آن را برای مواقع کم آبی و برای مصارف مختلف تحویل دهد. سدهای بزرگ بیشتر برای تأمین آب آبیاری ساخته می شوند تا سایر هدفها و بخش کشاورزی بیش از سایر بخشها از آب شیرین استفاده می کند. براساس آمار بیش از 90 درصد از آب در ایران، مربوط به بخش کشاورزی است.
چنانچه یک سد بزرگ، تأمین آب شرب را هم جزء اهداف خود داشته باشد، معمولاً بخش بسیار کوچکی از اهداف طرح خواهد بود. لازم به ذکر است که آب قابل توجهی از شهرهای از منابع آب زیرزمینی تأمین میشود. گفتنی است از کل مصارف کشور ایران 45 درصد از آبهای سطحی و 55 درصد از آبهای زیرزمینی تامین میشود.
کنترل سیلاب : در یک دید کلی روشهای کنترل سیلاب به دو نوع سازه ای و غیرسازه ای تقسیم می شوند. درروشهای غیرسازه ای برای کنترل سیلاب هیچگونه سازه ای برای مهار جریان سیل ساخته نمیشود،ولی در روشهای سازهای با ساخت سازههای مختلف، جریان سیلاب مهار میشود. یکی از سازههای کنترل سیلاب، سد است. در حقیقت جریان سیلاب قبل از ورود به دریاچه سد دارای شدت بسیار زیاد طی یک مدت زمان کوتاه است. پس از عبور از دریاچه سد نقطه اوج شدت سیلاب فروکش می کند.
پرورش ماهی : ماهیگیری در مخزن سد معمولاً به عنوان یکی از فواید سدسازی محسوب می شود. پوشش گیاهی و خاکی که در اثر احداث سد به زیر آب میرود، مقادیر زیادی مواد خوراکی تولید میکند که خوراک ماهیها را فراهم می کند و محیط مناسبی را برای رشد و پرورش ماهیها فراهم میآورد. پرورش ماهی و ماهیگیری در مخزن سد میتواند به عنوان یک جایگزین مناسب برای اشتغال افرادی در نظر گرفته شود که در اثر احداث سد زمین خود را از دست میدهند. البته این امر نیازمند ملاحظات زیست محیطی خاص خود است.
توسعه مناطق تفریحی و توریستی: ماهیگیری تفریحی، قایق سواری و سایر تفریحات ساحلی هم ازجمله تفریحاتی است که با ایجاد مخازن سدها ایجاد می شوند. مخزن این سد در دل سرزمینهای خشک بی حاصل جایگاه مناسبی را برای حضور گردشگر فراهم می آورد. در ایران هم مخازن سدهای بسیاری وجود دارد که به عنوان مناطق تفریحی و توریستی هر ساله توجه هزاران گردشگر و توریست رابه خود جلب میکند.
باتوجه به اینکه دراطراف روستاهای کارگنجی و دستگرددرگاز زمین های حاصل خیزی وجود دارد بدلیل بی آبی بلااستفاده است اگر در مسیر رودخانه دربت ("darbet") نقطه ای بنام بندشاهی("bandshahi") سدی احداث بشود زمین های فوق زیرکشت میرود و میتوان با پرورش ماهی برای جوان ها ایجاد اشتغال پایدار در راستای اقتصاد مقاومتی میشود و از مهاجرت روستائیان جلوگیری میشود باتشکر شورای اسلامی روستای کارگنجی
(نویسنده: پنجشنبه غریب زاده)